هزینه‌یابی برمبنای فعالیت زمان محور: رویکردی مشتری مدار در محاسبه­ی بهای تمام شده

نویسندگان

1 استادیار حسابداری دانشگاه صنعت نفت

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

اهمیت فهم بهتر اجزاء هزینه سبب شد تا سازمان‌ها از هزینه‌یابی سنتی که منجر به تولید اطلاعات غیرشفاف برای آنان می‌شد به‌سمت هزینه‌یابی برمبنای فعالیت گام بردارند. با این‌حال، در سال‌های اخیر نقدهایی پیرامون ناکارآمدی این روش هزینه‌یابی مطرح شد. از جمله می‌توان به عدم قابلیت شناسایی ظرفیت استفاده شده، اشاره نمود. برای غلبه بر مشکلات ذاتی موجود در روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت، کاپلانو آندرسون در سال 2004 روش جدید هزینه‌یابی برمبنای فعالیت زمان محور را ارائه‌ کردند. عمده مزیت این روش که از زمان به عنوان محرک فعالیت استفاده می‌نماید، شناسایی هزینه ظرفیت‌های بلااستفاده سازمان می‌باشد. هدف این تحقیق مقایسه سه روش هزینه‌یابی سنتی، هزینه یابی بر مبنای فعالیت و هزینه‌یابی برمبنای فعالیت زمان محور در قالب مطالعه موردی، می‌باشد. برای این منظور یکی ازکارخانجات محصولات غذایی جنوب کشور انتخاب شد. بررسی نتایج سه روش هزینه‌یابی بیانگر برتری روش هزینه‌یابی برمبنای فعالیت زمان محور نسبت به دو روش دیگر می‌باشد. با بهره‌گیری از روش هزینه‌یابی برمبنای فعالیت زمان محور ، هزینه تمام شده به دو قسمت تقسیم شده:1- هزینه ظرفیت بلااستفاده 2- هزینه ظرفیت استفاده شده (بهاء تمام شده محصول). در این روش هزینه ظرفیت بلااستفاده که به دلیل ناکارآمدی سیستم‌های مدیریتی در استفاده از ظرفیت موجود رخ داده به عنوان هزینه ضعف مدیریتی تلقی شده و بر عهده سازمان خواهد بود. نه آن‌که با احتساب آن به عنوان بخشی از بهاء ‌تمام شده محصول بر مشتریان تحمیل شود

کلیدواژه‌ها