شناسایی و رتبه‌بندی شاخص‌های حسابداری خلاقانه با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل شبکه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

2 دانشیار حسابداری، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 دانشیار مدیریت صنعتی، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

4 استاد حسابداری، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

5 استادمدیریت صنعتی، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

هدف: هدف این پژوهش شناسایی شاخص‌های اثرگذار بر استفاده از حسابداری خلاقانه در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و رتبه‌بندی آنها می‌باشد.
روش: برای دستیابی به هدف پژوهش، ابتدا با مطالعه مبانی نظری، پیشینه پژوهش و انجام مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته با خبرگان، ابعاد، مولفه‌ها و شاخص‌های اثرگذار بر حسابداری خلاقانه استخراج و با استفاده از روش دلفی فازی مورد اجماع و غربالگری قرار گرفت. سپس با انجام فرایند تحلیل شبکه‌ای وزن هر یک از شاخص‌ها و اولویت آنها نسبت به یکدیگر محاسبه گردید.
یافته‌ها: نتایج پژوهش حاکی از اجماع خبرگان بر پذیرش 15 شاخص در مرحله دلفی فازی است. بر اساس فرآیند تحلیل شبکه‌ای شاخص‌های "بازده دارایی ها"، "دوره تصدی حسابرس"، "سود خالص به فروش"، "سرمایه در گردش به کل دارایی‌ها" و "نسبت کل بدهی‌ها به حقوق صاحبان سهام" بیشترین اثرگذاری بر استفاده از حسابداری خلاقانه را دارند و سایر شاخص‌ها در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرند.
نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد شاخص‌های بعد عملکرد از نظر خبرگان در استفاده از حسابداری خلاقانه در درجه بالاتری از اهمیت قرار دارد. همچنین با توجه به اثرگذاری حاکمیت شرکتی در استفاده از حسابداری خلاقانه توجه به افزایش اثربخشی مکانیسم‌های حاکمیت شرکتی می‌تواند باعث افزایش شفافیت و قابلیت اتکای گزارش‌های مالی شود.
دانش‌ افزایی: این پژوهش با شناسایی و اولویت‌بندی شاخص‌های تاثیرگذار در استفاده از حسابداری خلاقانه، مبانی را برای ارزیابی کیفیت صورت‌های مالی و سودمندی آنها در جهت بهبود تصمیم‌گیری استفاده‌کنندگان گزارش‌های مالی برای نهادهای نظارتی فراهم می‌آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying and Ranking creative accounting Indicators Using Analytic Network Process

نویسندگان [English]

  • masoumeh chahrdahcheriki 1
  • Ghasem Blue 2
  • iman raeisi vanani 3
  • Jafar Babajani 4
  • Mohammad Taghi Taghavifard 5
1 Ph. D. Student of Accounting, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran, (m.cheriki@gmail.com).
2 Associate Professor. Department of Accounting, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabatabaee University, Tehran, Iran, (Corresponding Author),
3 Associate Professor of Industrial Management, Department of Industrial Management, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran
4 Professor, Department of Accounting, Faculty of Management and Accounting ,Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran,(jafar.babajani@gmail.com).
5 Professor. Department of Industrial Management, Faculty of Management and Accounting , Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran,(dr.taghavifard@gmail.com).
چکیده [English]

Objective: The purpose of this survey is identifying effective indicators of using creative accounting for companies listed in Tehran Stock Exchange and ranking those indicators.
Methods: To achieve the study purpose, dimensions, components and indicators influencing creative accounting were firstly extracted by studying theoretical background and literature review as well as conducting semi-structured interviews with experts that Fuzzy Delphi technique was employed for their consensus and screening. In the following, by performing the network analysis process, the weight of each of the indicators and their priority over each other were calculated
Results: Results indicate that there is a consensus among experts on accepting 15 indicators on the Delphi approach. Based on analytic network process, "return on assets", "auditor tenure", "net income to sale", "working capital to total assets", and "ratio of total liabilities to equity" have the greatest effect on the use of creative accounting and other indicators are in the next priorities.
Conclusion: Study results demonstrate that performance dimension indicators got high priority from experts' perspectives in using creative accounting. Also, due to the effectiveness of corporate governance in the use of creative accounting, increasing the effectiveness of corporate governance mechanisms can increase the transparency and reliability of financial statements.
Enhancing Knowledge: this study provide a basis for evaluation of quality of financial statements and their usefulness to improve the decision-making of users of financial reports for regulatory bodies by identifying and ranking the effective indicators in the use of creative accounting.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Creative accounting
  • Creative accounting Indicators
  • Financial Scandals
  • Fuzzy Delphi
  • Analytic Network Process

مراجع

آشتاب. علی. حقیقت.حمید.کردستانی. غلامرضا .(1396). مقایسه دقت مدل‌های پیش‌بینی بحران مالی و تاثیر آن بر ابزارهای مدیریت سود. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی. 24(2) . 147-172.
ایزدی‌نیا. ناصر. منصورفر. غلامرضا. رشیدی خزایی.موسی. (1394). درماندگی مالی به عنوان عاملی برای وقوع مدیریت سود. راهبرد مدیریت مالی.  3(3) .  25-47.
دارابی. رویا. اژدری. فاطمه. (1397). بررسی رابطه نظام راهبری و ویژگی‌های حسابرسی با مدیریت سود واقعی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری و منافع اجتماعی. 8 (2) . 1-21.
دلاور. علی. (1383). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. چاپ سوم. تهران. انتشارات رشد.
عارف منش.زهره. بذرافشان،.آمنه. (1393). رفتار سود در شرکت‌های ورشکسته: نقش حسابرس. مدیریت دارایی و تامین مالی. 2(4). 1 -14.
منصورفر.غلامرضا. قادری. بهمن. دانشیار. فاطمه. (1396). فرضیه سیاسی و کیفیت گزارشگری مالی: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. مطالعات تجربی حسابداری مالی. 14 (53).113-142.
یزدی مقدم. جعفر. اولیاء. محمد صالح . بندریان. رضا.(1397). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر موفقیت تجاری‌سازی فناوری با استفاده از روش دلفی فازی و فرایند تحلیل شبکه‌ای(ANP). مهندسی صنایع و مدیریت. 34.1. (2.2). 89-106.
Abdurrahman, E., & Doğan, Z. (2021). Creative accounting and its influence on corporate performance and financial reporting: A case study of Kosovo. Problems and Perspectives in Management, 19 (4), 385-394.
Abed, A.I., Hussin, N., Ali, M.A., Haddad, h., Shehadeh, M., & Hasan. E.F. (2022). Creative Accounting Determinants and Financial Reporting Quality: Systematic Literature Review. Risks, 10(4), 1-25.
Arefmanesh, Z., Bazrafshan, A. (2(015).  Earnings behavior in bankrupt firms: the role of auditor. Journal of Asset Management and Financing, 2(4), 1-14. (In Persian).
Ashtab, A., Haghighat, H., kordestani, G. (2017). Comparison of Financial Distress Prediction Models Accuracy and its Effect on Earnings Management Tools. Accounting and Auditing Review, 24(2), 147-172. (In persian).
Balaciu, D., Bogdan, V., & Vladu, A.B. (2009). A brief review of creative accounting literature and its consequences in practice. Annales Universitatis Apulensis: Series Oeconomica, 11(1), 170-182.
Bhasin, M.L. (2016). Survey of Creative Accounting practices: an empirical study. Wulfenia Journal KLAGENFURT, 23(1), 143-162.
Darbi, R., Ajdari, F. (2018). Examination of Relationship between Governance and Auditing Properties and Real Earnings Management of the Firms Listed in Exchange the Tehran Stock. Journal of Accounting and Social Interests, 8(2), 1-21. (In Persian).
Delavar, A. (2004). Theoretical and Practical Principles of Research in the Humanities and Social Sciences. Third Edition, Tehran, Roshd Press. (In Persian).
Habibi, A., Jahantigh,F. F., & Sarafrazi, A. (2015). Fuzzy Delphi technique for forecasting and screening items. Asian Journal of Research in Business Economics and Management, 5(2), 130-143.
Hsu, Y., Lee, C., & Kreng, V.B. (2010). The application of Fuzzy Delphi Method and Fuzzy AHP in lubricant regenerative technology selection. Expert Systems with Applications, 37 (1), 419-425.
Hussein, H.N., Kasim, N. M., & Arumugam, V. (2013). A Review of Creative Accounting Practices and Its Area, Technique and Ways of Prevention. International Journal of Science and Research, 10(4), 1377-1381.
International accounting standards board. (2018). International Financial Reporting Standard. Conceptual framework for financial reporting.
Izadinia, N., Mansourfar,G., Rashidi  Khazaee, M. (2015). Financial Distress as a Risk Factor for the Occurrence of Earnings Management. Financial Management Strategy, 3(3), 25-47. (In Persian)
Lakshan, A.M.I., & Wijekoon, W.M.H.N. (2012). Corporate governance and corporate failure. Procedia Economics and Finance, 2, 191-198
Mansourfar, G., Qaderi, B., Daneshyar, F. (2017). Political Hypotheses (Political Costs) and Financial Reporting Quality: Empirical Evidence from Tehran Stock Exchange. Empirical Studies in Financial Accounting, 14(53), 113-142. (In Persian).
Olojede, P., & Erin, O. (2021). Corporate governance mechanisms and creative accounting practices: the role of accounting regulation. International Journal of Disclosure and Governance, 18(3), 207–222.
Saaty, T.L. (2016). Decision making in complex environment: Analytic Network Process with Dependence and Feedback, University of Pittsburg, U.S.A, RWS publications.
Sani, A.B., & Owoade, R.O. (2021). Impact of Corporate Governance Mechanism in Mitigating Creative accounting Practice of Listed Conglomerate Companies in Nigeria. Asian Journal of Economics, Business and Accounting, 6 (21), 39-50. 
Shah, S.Z.A., Butt, S., & Tariq, Y.B. (2011). Use or abuse of creative accounting techniques. International Journal of Trade, Economics and Finance, 2(6), 531-536.
Susmus, T., & Demirhan, D. (2013). Creative Accounting: A brief history and conceptual framework. Academic sight/akademik bakış, 38.‏
Tassadaq, F., & Malik, Q.A. (2015). Creative accounting and financial reporting: model development & empirical testing. International Journal of Economics and Financial Issues, 5(2), 544-551.
Yadav, B. (2014). Creative accounting: An empirical study from professional perspective. International Journal of Management and Social Sciences Research, 3(1), 38-53.
Yazdimoghaddam, J., Saleh Owlia, M., Bandarian, R. (2018). Identifying and prioritizing technology commercialization success factors using Fuzzy Delphi and Analytic Network Process. Industrial Engineering & Management, 34.1(2.2), 89-106. (In Persian).
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 24 بهمن 1400
  • تاریخ بازنگری: 10 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 13 خرداد 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار