ارایه مدل گزارش‌گری پایداری: مقایسه الزامات بورس اوراق بهادار با استانداردهای گزارش‌گری پایداری متداول در جهان

ژاله آزادزنجانی, محسن; فاضلی, نقی; فغانی ماکرانی, خسرو

doi:10.22051/jaasci.2024.45546.1812

ارایه مدل گزارش‌گری پایداری: مقایسه الزامات بورس اوراق بهادار با استانداردهای گزارش‌گری پایداری متداول در جهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ ﮔﺮوه ﺣﺴﺎﺑﺪاری، واﺣﺪ ﺳﻤﻨﺎن، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ، ﺳﻤﻨﺎن، اﯾﺮان.

² اﺳﺘﺎدﯾﺎر، ﮔﺮوه ﺣﺴﺎﺑﺪاری، واﺣﺪ ﺳﻤﻨﺎن، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ، ﺳﻤﻨﺎن، اﯾﺮان.

³ داﻧﺸﯿﺎر ﮔﺮوه ﺣﺴﺎﺑﺪاری، واﺣﺪ ﺳﻤﻨﺎن، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ، ﺳﻤﻨﺎن، اﯾﺮان.

10.22051/jaasci.2024.45546.1812

چکیده

چکیده
هدف: هدف این تحقیق، بررسی الزامات گزارشات منتشر شده در بورس اوراق بهادار با استانداردهای گزارش‌گری متداول پایداری در جهان جهت ارایه مدل گزارش‌گری پایداری بهینه برای بازار سرمایه ایران است.
روش: جامعه آماری جهت تحلیل کمی داده‌‌ها به‌ سه گروه کلی خبرگان صنعت، ذی‌نفعان مردمی و خبرگان آکادمیک دسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی گردید. نظرات 15نفر از خبرگان در قالب مصاحبه ساختاریافته، در فاصله زمانی زمستان 1401 تا بهار 1402 گرد‌آوری شد. روش تحلیل داده‌های این تحقیق ترکیبی از روش تحلیل آماری در SPSS و تصمبم‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری چندمعیاره در ExpertChoice است.
یافته‌ها: گزینه شرکت‌های بورسی در حوزه مواد غذایی با مقدار 80 درصد دارای جایگاه بهتری در معیارهای الزامات‌راهبری و حکمرانی و الزامات اقتصادی مدل کسب‌وکار و نوآوری ،حوزه پتروشیمی و دارو با مقدار 70 درصد دارای جایگاه بهتری در معیار الزامات زیست‌محیطی و خودرو با مقدار 80 درصد دارای جایگاه بهتری در معیار الزامات راهبری و حکمرانی گزارش‌گری پایداری هستند.
نتیجه‌گیری: شرکت‌های بورسی در حوزه موادغذایی مناسب‌ترین گزینه برای گزارش‌گری پایداری بهینه در بورس تعیین گردید در حالی که شرکت‌های بورسی در حوزه خودرو، شرکت‌های بورسی در حوزه پتروشیمی و شرکت‌های بورسی در حوزه دارو، با اختلافی اندک، به ترتیب در رتبه‌های دوم تا چهارم قرار گرفتند.
دانش‌افزایی: پژوهش حاضر از لحاظ موضوعی دارای نوآوری محسوب می‌گردد. باتوجه به تدوین استانداردهای بین‌المللی و گزارش‌های تفسیری بورس اوراق بهادار تهران سال 1396، و الزام ناشران به افشای جزییات مصرف انرژی مصوب آذر ماه 1400 تلاش جهت بررسی ابعاد مالی و غیرمالی پایداری هر یک از انواع این گزارش‌گری بصورت جامع ضروری بنظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

بازار سرمایه

عنوان مقاله [English]

Presenting the sustainability reporting model: comparing the requirements of the stock exchange with the common sustainability reporting standards in the world

نویسندگان [English]

Mohsen ZhalehazadZanjani ¹
Naghi fazeli ²
Khosro Faghani Makrani ³

¹ Department of Accounting, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran.

² Assistant Professor, Department of Accounting, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran. Corresponding Author.

³ Associate Professor, Department of Accounting, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran.

چکیده [English]

Purpose: The purpose of this research is to examine the requirements of the reports published in the Tehran stock exchange with the common sustainability reporting standards in the world to provide an optimal sustainability reporting model for the Iranian capital market.
Method: The statistical population was divided into three general groups of industry experts, public stakeholders, and academic experts for quantitative data analysis. The opinions of 15 experts were collected in the form of a structured interview between the winter of 2022 and the spring of 2023. The data analysis method of this research is a combination of statistical analysis methods in SPSS and multi-criteria decision-making in Expert Choice.
Findings: The option of listed companies in the field of food with 80% has a better position in the criteria of management and governance requirements in sustainability reporting and economic requirements of business model and innovation in sustainability reporting. The options of listed companies in the field of petrochemicals and listed drug companies with a value of 70% have a better position in the standard of environmental requirements of sustainability reporting.
Conclusion: listed companies in the field of food products were determined to be the most suitable option for optimal sustainability reporting in the stock market, while listed companies in the automotive field, listed companies in the petrochemical field, and listed companies in the pharmaceutical field, with a small difference, are ranked second to fourth, respectively. They got.
Knowledge enhancement: The current research is considered to be innovative in terms of subject matter. Considering the compilation of international standards and interpretive reports of the Tehran Stock Exchange in 2016, and the obligation of publishers to disclose the details of energy consumption approved on 22nd of Azar, 2021, it seems necessary to comprehensively examine the relationship between the financial and non-financial aspects of the sustainability of each type of this reporting

کلیدواژه‌ها [English]

Keywords: corporate sustainability
sustainability reporting
reporting standard
capital market
Tehran Stock Exchange

مراجع

ابوطالبی جهرمی، حمیدرضا؛ رحیمی، موسی و همایون، سعید، 1399، بررسی ارتباط بین بعد زیست‌محیطی و بعد اجتماعی گزارش‌دهی پایداری و عملکرد مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، نخستین همایش بین‌المللی و دومین همایش ملی مدیریت، اخلاق و شرکت، شیراز

اسماعیل زاده، حبیب اله؛ قدرتی، حسن؛ جباری، حسین و عرب زاده، میثم، 1400، شناسایی عوامل اثر‌‌گذار بر گزارش‌گری پایداری شرکت‌های دارو‌‌سازی: کاربرد ترکیبی روش‌های تصمیم‌‌‌گیری چند معیاره و دلفی، فصلنامه راهبردهای مدیریت در نظام سلامت، دوره: 6، شماره: 3

رحمانی، علی و همکاران، 1401. بررسی استاندارد‌‌‌ها، رهنمود‌‌‌‌ها و وضعیت انتشار گزارش‌گری پایداری در صنعت بیمه. تحقیقنامه بیمه دوره 11، شماره 2-شماره پیاپی 40 فروردین 1401 صفحه 159-174

صفری، حسین. 1399. کتاب روش‌های تصمیم‌‌‌‌‌گیری چندمعیاره فازی. ناشر: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران. سال چاپ: 1399

فتحی، وحید، 1402، پیامدهای اقتصادی کیفیت حسابرسی با در نظر گرفتن کیفیت گزارش‌گری مالی شرکت‌‌‌ها، فصلنامه تحقیق‌های معاصر در علوم مدیریت و حسابداری، دوره: 5، شماره: 16

محمودخانی، مهناز؛ رحمانی، علی؛ همایون، سعید؛ نیاکان، لیلی. (1401). وضعیت افشای ابعاد زیست
‌محیطی، اجتماعی و راهبری در صنعت بیمه ایران. حسابداری و منافع اجتماعی، 12(4), 1-32.
doi: 10.22051/jaasci.2022.39763.1688

مشایخی، بیتا و اسکندری،قربان، 1400. مجموعه استانداردهای گزارش‌گری پایداری جی‌آرآی، تهران: ترمه. ص 5.

Abutalebi Jahromi, Hamidreza and Rahimi, Musa and Homayoun, Saeed, 2019, investigating the relationship between the environmental dimension and the social dimension of sustainability reporting and financial performance of companies listed on the Tehran Stock Exchange, the first international conference and the second national conference on management, ethics and company. Shiraz. (In Persian).

Alawattage, Chandana, et al. 2022. Moral economy, performative materialism, and political rhetorics of sustainability accounting. Critical Perspectives on AccountingAvailable online 8 August 2022.

Aljajawy, Talal M. A.,et al. 2022. The Role of Global Reporting Initiative (GRI) for Achieving Sustainability Reporting, Conference paper First Online: 13 July 2022.

Al-Shaer, Habiba & Khaled Hussainey, 2022. Sustainability reporting beyond the business case and its impact on sustainability performance: UK evidence. Journal of Environmental Management. 11 March 2022.

Amin, M.A., et al. 2022. Sustainability Reporting Based on GRI Indicators. Journal of Sustainable Business and Economics. 5(1), 4198. https://doi.org/10.30564/jsbe.v5i1.4198

Asogwa, Ikenna Elias, 2023. Uptake of sustainability reporting adoption by non-governmental organisations: An agenda for policy and practice. Journal of Cleaner Production12 January 2023.

Cho, Charles H. et al. 2021. Sustainability at stake during COVID-19: Exploring the role of accounting in addressing environmental crises, 2021.

Erlandsson, Jennifer, et al. 2023. Establishing the planetary boundaries framework in the sustainability reporting of ICT companies-A proposal for proxy indicators. Journal of Environmental Management. Volume 329, 1 March 2023, 117032

Esmailzadeh, Habib Allah and Ghodrati, Hassan and Jabari, Hossein and Arabzadeh, Meisam, 2022, Identifying the influencing factors on the sustainability reporting of pharmaceutical companies: the combined use of multi-criteria decision-making methods and Delphi, Quarterly Journal of Management Strategies in the Health System, Volume: 6. Number 3. (In Persian).

Fathi, Vahid, 2023, economic consequences of audit quality considering the quality of financial reporting of companies, Contemporary Research Quarterly in Management and Accounting Sciences, Volume: 5, Number: 16. (In Persian).

Karagiannis, Ioannis, et al. 2021. Mapping the maritime CSR agenda: A cross-sectoral materiality analysis of sustainability reporting. Journal of Cleaner Production27 December 2021.

Karagiannis, Ioannis, et al. 2021. Mapping the maritime CSR agenda: A cross-sectoral materiality analysis of sustainability reporting. Journal of Cleaner Production27 December 2021.

Mashayekhi, Bita, and Eskandari, Qorban, GRI Sustainability Reporting Standards Collection, Tehran: Terme, 2022. P. 5. (In Persian).

Narula, Sanjiv, et al. 2021. Applicability of industry 4.0 technologies in the adoption of global reporting initiative standards for achieving sustainability. Journal of Cleaner Production24 April 2021.

Nwobu, Obiamaka Adaeze. 2017. Determinants of Corporate Sustainability Reporting in Selected Companies in Nigeria. Doctor of Philosophy (Ph.D) Degree in Accounting at Covenant University. Supervision: Professor Francis O. Iyoha of the Department of Accounting,

Palea, Vera, 2018. Financial reporting for sustainable development: Critical insights into IFRS implementation in the European Union. Accounting Forum September 2018.

Papoutsi Man, Aikaterini & Mohan S. Sodhi, 2020. Does disclosure in sustainability reports indicate actual sustainability performance? Journal of Cleaner Production11 March 2020.

Parfitt, Claire, 2022. A foundation for ‘ethical capital’: The Sustainability Accounting Standards Board and Integrated Reporting. Critical Perspectives on Accounting Available online 11 June 2022.

Parfitt, Claire, 2022. A foundation for ‘ethical capital’: The Sustainability Accounting Standards Board and Integrated Reporting. Critical Perspectives on Accounting Available online 11 June 2022.

Rahmani, Ali et al., 2022. Review of standards, guidelines and the status of publication of sustainability reporting in the insurance industry. Insurance research paper, period 11, number 2-serial number 40 Farvardin 2022, page 159-174. (In Persian).

Ramakrishnan, Jegan, et al. 2022. Towards greener airports: Development of an assessment framework by leveraging sustainability reports and rating tools. Environmental Impact Assessment Review18 January 2022.

Rosati, Francesco & Lourenço G. D. Faria, 2019. Addressing the SDGs in sustainability reports: The relationship with institutional factors. Journal of Cleaner Production1 April 2019.

Safari, Hossein 2019. Book of fuzzy multi-criteria decision making methods. Publisher: Tehran University Printing and Publishing Institute. Year of publication: 2019. (In Persian).

Traxler, Albert Anton, et al. 2020. Sustainability reporting and management control-A systematic exploratory literature review. Journal of Cleaner Production17 July 2020.