مروری بر مفهوم کیفیت سود و طبقه بندی معیارهای سنجش آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار حسابداری دانشگاه فردوسی مشهد

2 کارشناسی ارشد حسابداری دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

سود به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های حسابداری، همواره برای اهداف متعددی همچون ارزیابی سهام و عملکرد مدیریت شرکت‌ها و همچنین به منظور بهبود تصمیمات مربوط به سرمایه‌گذاری، کانون توجه سرمایه‌گذاران و اعتبار دهندگان بوده است. به دنبال بحران‌های مالی پی‌درپی و ورشکستگی شرکت‌های عظیم دنیا در سال‌های اخیر، توجه پژوهشگران و تحلیلگران مالی از تأکید صرف بر رقم سود، به سمت کیفیت سود سوق پیدا کرده است. معیارهای متفاوتی برای کیفیت سود وجود دارد که هرکدام از محققین به بررسی تعداد معدودی از آنها اکتفا نموده و از مدلهای مختلفی برای اندازه گیری آنها استفاده کرده‌اند، اما به اتفاق نظری درباره روش‌های اندازه‌گیری کیفیت سود دست نیافته‌اند. نتایج این بررسی نشان می‌دهد، اگرچه مفهوم کیفیت سود واضح به نظر می‌آید، اما اندازه‌گیری آن در عمل مشکل است. از طرفی امکان ارائه تعریف واحد و جامعی برای کیفیت سود وجود ندارد، زیرا افراد از رقم سود گزارش شده در تصمیمات متفاوتی استفاده می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Review of the Concept of Earnings Quality and Classification Criteria for Measuring it

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Abbaszadeh 1
  • Solmaz Arefiasl 2
1 Assistant Professor of Accounting, Ferdowsi University of Mashhad
2 Master of Accounting at Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

Earnings, as one of the most important indicators of accounting, has been focused for several purposes such as evaluating stock and management performance and improving investment decisions by investors and creditors. Following consecutive financial crisis and bankruptcy in major companies around the world, in recent years, researchers and financial analysts have emphasized on the quality of earnings instead of its quantity. There are different measures of earnings quality that each of researchers examine limited number of them and also they have used different models to measure them, but they have reached no consensus on methods for measuring the quality of earnings. The results show that although the concept of earnings quality seems obvious, but in practice it is difficult to measure. On the other hand, there is no possibility of presenting a single definition of earnings quality because individuals use the number of reported earnings for different decisions. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • earnings persistence
  • Earnings predictability
  • Accruals Quality
  • Earnings Quality
  • Earnings smoothness
احمدپور، احمد و پیکرنگار، صدیقه. (1390بررسی رابطه بین کیفیت سود و همزمانی قیمت در شرکت‌های پزیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. ماهنامه مهندسی مدیریت - سال چهارم شماره۴۰، صص 1-5.
اعتمادی، حسین؛ مومنی، منصور؛ فرج­زاده دهکردی، حسن. (1391). مدیریت سود، چگونه کیفیت سود شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟ مجله پژوهش های حسابداری مالی، سال چهارم، شماره 2، صص 101-122.
آزاد، عبدالله. (1389). تعریف و مفهوم محافظه­کاری در حسابداری. حسابدار رسمی، شماره 20، صص 125-129.
بولو، قاسم و میرزایی، ا. (1390). رشد درآمد و سود پایدار، کیفیت سود و ضریب واکنش سود. پژوهش‌های حسابدای، 1 (3): 54-37.
ثقفی، علی و سدیدی، مهدی. (1386). تأثیر محافظه کاری حسابداری بر کیفیت سود و بازده سهام. مطالعات تجربی حسابداری مالی، شماره 18، صص1- 24.
حاجیها، زهره و قصاب­ماهر، لیلا. (1390). ارزش نامشهود ایجاد شده توسط واحد تجاری درشرکت های هموارساز و غیرهموارساز سود. پژوهشنامه حسابداری مالی و حسابرسی، سال سوم، شماره 12، صص 113-136.
رزمیان فیض آبادی، علیرضا و هشی، عباس. (1392). تأثیر ترکیب هیئت مدیره بر محتوای اطلاعاتی و کیفیت سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مجله دانش حسابداری، سال چهارم، شماره 13، صص 105- 127.
شورورزی، محمدرضا و نیکومرام، هاشم. ( 1389). ارائه مدلی برای ارزیابی کیفیت سود با استفاده از خصوصیات کیفی مفاهیم نظری گزارشگری مالی ایران. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، سال دوم، شماره 7، صص 1- 26.
ظریف فرد، احمد و جهانخانی، علی. (1374). آیا مدیران و سهامداران از معیار مناسبی برای اندازه گیری شرکت استفاده می‌کنند؟. تحقیقات مالی، شماره 7و8، صص 41- 66.
مؤمن زاده گل، ناهید. (1392). بررسی به کارگیری روش‌های مختلف سنجش کیفیت سود در پیش‌بینی سودهای آتی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
ناظمی، امین و سیدی، احمد. (1389). آیا معیارهای ارزیابی کیفیت سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران یکدیگر را تأیید می‌کنند؟. مجله توسعه و سرمایه، سال سوم، شماره 6، صص 93- 109.
نمازی، محمد و رضایی، حمیدرضا. (1391). تأثیر نرخ تورم بر کیفیت سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش های تجربی حسابداری، سال دوم، شماره 5، صص67- 91.
هاشمی، عباس؛ صادقی، محسن؛ سروش یار، افسانه. ( 1389). ارزیابی نقش کیفیت سود بر الگو، شیوه تأمین مالی و کارایی سرمایه گذاری شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران. فصلنامه تحقیقات حسابداری و حسابرسی، شماره 9، صص86- 108.
Ball, R. , &Shivakumar, L. (2005). Earnings quality in UK private firms: comparative loss recognition timeliness. Journal of accounting and economics, 39 (1): 83-128.
Barton, J. , Simko, P. (2002). The balance sheet as an earnings management constraint. The Accounting Review (77): 1–27.
Barua , A (2006). Using the FASBIs qualitative characteristics in earning quality measures, ProQuest Information and Learning Company, UMI Number: 3208143.
Basu, Sudipta (1997). The Conservatism Principle and the Asymmetric Timeliness of Earnings. Journal of Accounting and Economics, 24: 3-37.
Chang, J. C. , & Sun, H. L. (2010). Does the disclosure of corporate governance structures affect firms' earnings quality?.. Review of Accounting and Finance, 9 (3): 212-243.
DeAngelo, L. , (1986). Accounting numbers as market valuation substitutes: A study of management buyouts of public stockholders. The Accounting Review (61): 400-420.
Dechow, P. , Ge, W. , &Schrand, C. (2010). Understanding earnings quality: A review of the proxies, their determinants and their consequences. Journal of Accounting and Economics, 50 (2): 344-401.
DeFond, M. L. (2010). Earnings quality research: advances, challenges and future research. Journal of Accounting and Economics, 50 (2): 402-409.
Dichev, I. , Graham, J. , Harvey, C. R. , &Rajgopal, S. (2012). Earnings quality: Evidence from the field. Article in press.
Farzaneh, H. ,&Osta, S. (2013). Ownership structure and the quality of earnings: Evidence from Iran. Science road Journal, 1 (3): 129-139.
Francis, J. , R. LaFond, P. Olsson and K. Schipper. (2004). Costs of equity and earnings attributes. The Accounting Review, 79 (4) , 967-1010.
Healy, P. , (1985). The effect of bonus schemes on accounting decisions. Journal of Accounting and Economics, 7: 261–279.
Ismail, W. A. W. , Kamarudin, K. A. , Van Zijl, T. , & Dunstan, K. (2013). Earnings quality and the adoption of IFRS-based accounting standards: Evidence from an emerging market. Asian Review of Accounting, 21 (1): 53-73.
Jiang, W. , Lee, P. , &Anandarajan, A. (2008). The association between corporate governance and earnings quality: further evidence using the GOV-Score. Advances in Accounting, 24 (2) , 191-201.
Leuz, C. , Nanda, D. , Wysocki, P. , (2003). Earnings management and investor protection: Aninternational comparison. Journal of Financial Economics (69): 505-527.
Lev, B. (2013). Earnings quality. Handbook of Key Global Financial Markets, Institutions, and Infrastructure, chapter 36: 391-400.
Li, F. (2011). Earnings quality based on corporate investment decisions. Journal of Accounting Research, 49 (3) , 721-752.
Niu, F. F. (2006). Corporate governance and the quality of accounting earnings: a Canadian perspective. International Journal of Managerial Finance, 2 (4): 302-327.
Paz, V. (2012). The impact of stock option expensing as part of CEO compensation and earnings quality. (Doctoral dissertation, Nova Southeastern University).
Penman, S. H. , & Zhang, X. J. (2002). Accounting conservatism, the quality of earnings, and stock returns. The Accounting Review, 77 (2): 237-264.
Schipper & Vincent. (2003). Earnings quality. Accounting Horizons, Vol. 17 ( supplement): 97-110.
Sloan, R. (1996). "Do stock prices fully reflect information in accruals and cash flows about future earnings?" The Accounting Review, 71, 289-315.
Velury, U. , & Jenkins, D. S. (2006). Institutional ownership and the quality of earnings. Journal of Business Research, 59 (9): 1043-1051.