طراحی الگوی جامع فازی ارزیابی عملکرد بیمارستان‌ها با استفاده از روش‌های ترکیبی ارزیابی متوازن پایدار، سوارا و مالتی مورا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حسابداری، دانشکده مدیریت،اقتصاد و علوم اجتماعی،دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و اقتصاد و علوم اجتماعی، واحد بین الملل شیراز، شیراز ، ایران

چکیده

هدف: هدف این پژوهش این است که برای اولین بار اقدام به ارائه الگوی نوینی تحت عنوان «الگوی جامع فازی" نماید تا جهت ارزیابی عملکرد بیمارستان‌ها با استفاده از روش‌های ترکیبی ارزیابی متوازن پایدار، سوارا و مالتی مورا مورد آزمون تجربی قرار گیرد.

روش : با استفاده از تحلیل محتوا، لیست اولیه شاخص‌های عملکرد، توسعه پایداری و حسن شهرت ارزیابی متوازن 907 بیمارستان در ایران، استخراج و با روش دلفی فازی نهایی شد. با استفاده از روش سوارا فازی، هر یک از شاخص‌های مربوط، وزن دهی و با استفاده از روش مالتی مورا، بیمارستان‌ها بر اساس اهمیت هر یک از شاخص‌های عملکرد، توسعه پایداری و حسن شهرت، رتبه‌بندی شدند.

یافته ها: نتایج منجر به نهایی شدن 81 شاخص شد که 28 شاخص مربوط به جنبه فرایندهای داخلی و به ترتیب 10، 6،8، 9 و 12 شاخص مربوط به جنبه مالی، جنبه مشتری، جنبه زیست‌محیطی، جنبه مسئولیت اجتماعی و جنبه حسن شهرت بود.

نتیجه گیری: تفسیر نتایج نشان می دهدکه منظر مالی و مشتری به ترتیب برای بیمارستان‌های خصوصی و منظر رشد و یادگیری و فرایندهای داخلی به ترتیب برای بیمارستان‌های دولتی جهت ارزیابی عملکرد، دارای بیشترین اهمیت است.

دانش افزایی : با توجه به اینکه این الگو جامع و کامل است، می‌تواند برای دولت و مدیران بیمارستان‌ها در کل دنیا مفید باشد و به توسعه دانش ادبیات موجود در زمینه ارزیابی متوازن کمک کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Designing a comprehensive fuzzy model for evaluating the performance of hospitals using the combined methods of Sustainable Balanced Scorecard, Swara and Multimoora

نویسندگان [English]

  • mohammad namazi 1
  • zhila karbalae mohammadi dastjerdi 2
1 Department of Accounting, Faculty of Management, Economics and Social Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 Department of Accounting, Faculty of Management, Economics and Social Sciences, Shiraz International Branch, Shiraz, Iran
چکیده [English]

Aim: The aim of this study is to present a novel model for the first time called "fuzzy comprehensive model" to experimentally evaluate the performance of hospitals using the combined methods of Sustainable Balanced Scorecard, Swara and Multimoora.



Method: using content analysis, the initial list of performance indicators, sustainability development and reputation of Balanced Scorecard in the field of performance evaluation of 907 hospitals in Iran are extracted and was finalized using the fuzzy Delphi method. .Using the fuzzy Swara method, each of the relevant indicators was weighted and using the Multimoora method hospitals were ranked based on the importance of the performance, sustainability development and reputation indicators .



Findings: The results led to the finalization of 81 indicators that twenty_ eight indicators were in internal processes and 10, 6, 8, 9 and 12 indicators in financial, customer, environmental, social responsibility and reputation aspects, respectively.



Conclusion: Interpretation of results shows that the most important aspects to evaluate performance for private hospitals are first financial and then customer, while for public hospitals are first growth and learning and then internal processes.



Enhancing knowledge: Because this model is comprehensive and complete, it can be useful for governments and hospital managers around the world and contribute to the development of existing literature knowledge in the field of Balanced Scorecard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hospital Performance Evaluation
  • Fuzzy Performance Pattern
  • Sustainable Balanced Scorecard Method
  • Swara Method
  • Multimoora Method

مراجع

آذر،عادل؛ولی پورخطیر، محمد؛ مقبل باعرض، عباس؛ حساس یگانه، یحیی.(1392). ارزیابی کارایی بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها. مدیریت سلامت ، 16(53): 46-36.
باغبانیان، عبدالوهاب. (1386). بررسی رابطه بین عملیات و درجه ارزیابی در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی شیراز. پیاورد سلامت، 1(2):79-70.
حجازی،رضوان؛جوادی،شهره؛یزدانی،سارا.(1392). مقایسه روش‌های ارزیابی سازمان: کارت امتیازی متوازن و مدل تعالی.فصلنامه حسابداری و منافع اجتماعی، 3(2):15-1.
درگاهی، حسین؛ طلوعی رخشان، شیوا؛ صادقی فر، جمیل. (1395).ارزیابی عملکرد بیمارستان های زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از مدل پابن لاسو. پیاورد سلامت،10(3): 298-290.
سامانه آمار و اطلاعات بیمارستانی کشور. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی،avab.behdasht.gov.ir
سجادی،سید حسین؛بنابی قدیم،رحیم.(1393).سیستم‌ها و شاخص‌های مدیریت عملکرد پایدار. فصلنامه حسابداری و منافع اجتماعی،4(4):82-69.
شهری، سمیه؛ طبیبی، سید جمال‌الدین؛ نصیری پور، امیر اشکان؛ غفاری، فرهاد.( 1396). تأثیر کارکردها بر اهداف نظام سـلامت ایران. پیاورد سلامت، 11(3): 258-247.
شیخ‌زاده، رجبعلی. (1390). طراحی الگوی ارزیابی و مدیریت عملکرد نظام سلامت کشور. پژوهش‌های مدیریت، 3(10): 108-83.
قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی 1394-1390، www.moi.ir.
مصدق راد، علی‌محمد؛دهنوی، حامد.(1397). ارزشیابی عملکرد بیمارستان‌های ایران: مرور نظام‌مند و فرا تحلیل دو دهه پژوهش. نشریه پایش، 7(6): 615-603.
ملک‌زاده، رویا؛ محمودی، قهرمان؛ عابدی، قاسم. (1398). ارزیابی عملکرد بیمارستان با استفاده از کارت امتیازی متوازن و الگوی زنجیره‌ای برنامه. مدیریت ارتقای سلامت، 8(3): 58-53.
نمازی، محمد. (1382). تکامل ارزیابی متوازن. پژوهش‌نامه علوم انسانی و اجتماعی،3(8), 189-161.
نمازی، محمد.(1384). بررسی کاربردهای تئوری نمایندگی در حسابداری مدیریت. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 22(2):164-147.
نمازی، محمد؛رمضانی، امیررضا. (1382). ارزیابی متوازن در حسابداری مدیریت. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز،2(38): 20-2.
نمازی، محمد؛عظیمی بیدگلی، مصطفی. (1391). تعیین معیار ارزیابی متوازن و رتبه‌بندی آن‌ها با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 9(35):21-1.
نمازی، محمد؛ قدیریان آرانی، محمدحسین.(1395). حسن شهرت: منظر پنجم ارزیابی متوازن. بررسی‌های حسابداری،3(12):110-83.
نمازی، محمد؛ نمازی، نوید رضا.(1395). رتبه‌بندی شرکت‌ها بر اساس سنجه‌های ارزیابی عملکرد با استفاده از فن چند شاخصه TOPSIS و مقایسه معیارهای ارزیابی (شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران). پژوهش‌های حسابداری مالی،8(2):64-39.
وفایی نجار، علی؛ ابراهیمی پور،حسین؛هوشمند، الهه؛زمردی نیت، هادی. (1397). شناسایی و اولویت بندی  شاخص های ارزیابی عملکرد بیمارستان با ترکیبی از کارت امتیازی متوازن و تکنیک دلفی (بیمارستان منتصریه). نوید نو، 21(66): 11-1.
یحیایی، محمد؛ احمدی، سید علی‌اکبر؛ کولیوند، پیر حسین؛ رجب‌بیگی، مجتبی. (1398). تلفیق مدل‌های مدیریت کایزنی و کارت امتیازی متوازن (BSC) جهت ارائه الگویی برای بهبود مستمر عملکرد بیمارستان‌ها (موردمطالعه بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شاهرود). پیاورد سلامت، 13(5): 381-369.
Akkaya, G. Turanoğlu, B. & Öztaş, S. (2015). An integrated fuzzy AHP and fuzzy MOORA approach to the problem of industrial engineering sector choosing. Expert Systems with Applications, 42(24), 9565-9573.
Amer,F. Hammoud,S. Lohner,S. Boncz,I. & Endrei,D.(2021). The impact for implementing balanced scorecard in health care organizations:A systematic review.Retrieved from: https://www.medrxiv.org.
 Aujirapongpan,S. Meesok,K. Theinsathid,P. & Maneechot,CH.(2020). Performance evaluation of community hospitals in Thailand: An analysis based on the balanced scorecard concept. Iranian Journal of Public Health, 49(5), 906-913.
Azar,A.ValiPourkhatir,M.MoghbalBaarz,A.HasasYeganeh,Y.(2013).Evaluatig the efficiency of hospitals of Tehran University of Medical Sciences using data envelopment analysis. Health Management, 16 (53): 36-46. (In Persian).
Baghbanian,A.(2008). Investigating the relationship between operations and evaluation grade in hospitals of Shiraz University of Medical Sciences. Payavard Salamat, 1 (2): 70-79. (in Persian).
Baiman,S. (1982). Agency research in managerial accounting: a survey. Journal of Accounting Literature. (1):154-213.
Biswas & Aindrila. (2021). Designing of sustainability balanced scorecard in health care sector – contextual reference to the emergence of pandemic Management Accountant,56(2),108-119.
Brauers, W. K. M. & Zavadskas, E. K. (2006). The MOORA method and its application to privatization in a transition economy by a new method: the MOORA method, Control and Cybernetics, 35(2), 445–469.
Brauers,W.K.M. & Zavadskas, E. K. (2012). Robustness of MULTIMOORA:a method for multi-objective optimization, Informatica, 23(1), 1–25.
Busse,R, Klazinga,N, Panteli,D., & Quentin,W. (2019). Improving healthcare quality in Europe:Characteristics, effectiveness and implementation of different strategies.OECD,World Health Organization.
Chai, N. (2009). Sustainability performance evaluation system government. New York: Springer.
Chowdhury,H.Zelenyuk,V.(2015).Performance of hospital services in Ontario:DEA approach. Omega, 56(3), 102-110.
Country hospital statistics and information system. Ministry of Health and Medical Education, (avab.behdasht.gov.ir).
Dargahi, H. Toloui Rakhshan, Sh. Sadeghifar, J.(2016). Evaluation of the performance of hospitals under the auspices of Tehran University of Medical Sciences using the Pabon Lasso model. Payavard Salamat, ,10 (3): 290-298, .(in Persian).
Dehnavi, A. Aghdam, I. N. Pradhan, B. & Varzandeh, M. H. (2015). A new hybrid model using step-wise weight assessment ratio analysis technique and adaptive neuro-fuzzy inference system for regional landslide hazard assessment in Iran. Catena, 135(4), 122-148.
Figge, F.Hahn, T.Schaltegger, S. & Wagner, M. (2002). The sustainability balanced scorecard – Linking sustainability management to business strategy. Business Strategy and the Environment, 11(5), 269–284. 
Freeman, R.E. (1984).Strategic management: A stakeholder approach. Boston, MA, Pitman.
Frimpong, S. & Owusu, C. (2012). Corporate social and environmental auditing: Perceived responsibility or regulatory requirement. Research Journal of Finance and Accounting, 3(4), 47-56.
Gao, H. Chen, H. & Feng J. (2018). Balanced scorecard-based performance evaluation of Chinese county hospitals in underdeveloped areas. Journal of International Medical Research, 46(5), 1947–1962.
Hejazi, R, Javadi, Sh, Yazdani, S. (2013). Comparison of organizational evaluation methods: Balanced scorecard and excellence model. Journal of Accounting and Social Interests, 3 (2): 1-15. (in Persian).
Hsueh,.S.L.(2013). A Fuzzy logic enhanced environmental protection education model for policies decision support in green community development. The Scientific World Journal, 2013(2), 1015-1027.
Jensen,M.C.& Meckling,W.H.(1976). Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3(4), 305-360.
Kaplan, R. S. & Norton, D. P. (1992). The balanced scorecard: Measures that drive performance. Harvard Business Review, 70(1), 71-79.
Kardaras, D. K. Karakostas, B. & Mamakou, X.J. (2013). Content presentation personalisation and media adaptation in tourism web sites using fuzzy Delphi method and fuzzy cognitive maps. Expert Systems with Applications, 40(3), 2331-2342.
Keršulienė, V. Zavadskas, E. K. & Turskis, Z. (2010). Selection of rational dispute resolution method by applying new step-wise weight assessment ratio analysis (SWARA). Journal of Business Economics and Management, 11(2), 243-258.
Law of the Fifth Five-Year Plan for Economic, Social and Cultural Development of the Islamic Republic of Iran, Ministry of Health, Treatment and Medical Education 1390-1394. www.moi.ir.
Malekzadeh, R. Mahmoudi, Gh. Abedi, Gh. (2020). Evaluate hospital performance using a balanced scorecard and program chain pattern. Health Promotion Management, 8 (3): 53-58.(in Persian).
Mossadegh Rad, A. Dehnavi, H.(2019). Evaluating the performance of Iranian hospitals: A systematic review and meta-analysis of two decades of research. Health Monitor.7 (6): 603-615. .(in Persian).
Namazi, M. Azimi Bidgoli, M. (2013). Determining the criteria of balanced evaluation and ranking them using the hierarchical analysis process in companies listed on the Tehran Stock Exchange. Empirical Studies in Financial Accounting, 9 (35):1-21. .(in Persian).
Namazi, M. Ghadirian Arani, M. (2015).Reputation: The fifth perspective of balanced evaluation. Accounting Reviews, 3 (12): 83-110.(in Persian).
Namazi,M.& Ramezani,A.(2004).Balanced scorecard in management accounting. Journal of Social Sciences and Humanities, 2 (38): 2-20. (in Persian).
Namazi,M.(1985).Theoretical developments of principal-agent employment contract in accounting: the state of the art. Journal of Accounting Literature 4:113-163.
Namazi, M. (2013). Role of the agency theory in implementing management's control. Journal of Accounting and Taxation, 5(2), 38-47.
Namazi, M.(2006). Investigating the applications of agency theory in management accounting. Journal of Social Sciences and Humanities,22 (2): 147-164. .(in Persian).
Namazi,M.(2004).Evolution of balanced scorecard. Journal of Executive Management, 3 (8),161-189. .(in Persian).
Namazi, M. Namazi, N.(2017). Ranking of companies based on performance evaluation metrics using TOPSIS multi-criteria technique and comparison of evaluation criteria (Evidence from Tehran Stock Exchange).Financial Accounting Research, 8 (2): 39-64.(in Persian).
Neely, A. Gregory & Plants, K. (1995). Performance measurement system design. International Journal of Operations and Production Management, 15(4), 80-116.
Neuendorf, K. A. (2011). Content analysis—A methodological primer for gender research. Sex Roles, 64(3-4), 276–289.
Purwanto.Y.(2010).The effect of service delivery performance and corporate social responsibility on institutional image and competitive advantage and its implication on customer trust (A survey of private hospitals in Solo Raya).ICSEARD Journal,4(2),86-105.
Sajjadi, S. H, Bonabi Ghadim, R (2014). Systems and indicators of sustainable performance management. Journal of Accounting and Social Interests, 4 (4): 69-82.(in Persian).
Shahri, S.Tabibi,S. J. Nasiripour,A. Ghaffari, F.(2018). The effect of functions on the goals of the Iranian health system. Payavard salamat, , 11 (3): 247-258.(in Persian).
Sheikhzadeh, R. (2012). Designing a model for evaluating and managing the performance of the country's health system. Management Research, 3 (10): 83-108.(in Persian).
Vachova,L. & Hajdíkova,T. (2018).Evaluation of Czech hospitals performance using MCDM methods. WCECS, 2(2), 1-8.
Wafaee Najjar, A. Ebrahimipour, H. Hooshmand, E. Zomordi Niat, H. (2019). Identify and prioritize hospital performance evaluation indicators with a combination of balanced scorecard and Delphi technique (Montaserieh Hospital). Navidno, 21 (66): 1-11.(in Persian).
Wagdi,O. & Abouzeid,W.(2021). Improving the performance of healthcare institutions under COVID-19 by using balanced scorecards: A comparative study. Annals of the Romanian Society for Cell Biology,25(5),5011-5019.
Yahyaei,M.Ahmadi,S.A.A.Kolivand,P.RajabBeigi,M.(2020).Combining Kaizen management models and Balanced Scorecard (BSC) to provide a model for continuous improvement of hospitals (case study of hospitals under the auspices of Shahroud University of Medical Sciences). Payavard salamat, 13 (5): 369-381.(in Persian).
Zolfani, S. H. Aghdaie, M. H. Derakhti, A. Zavadskas, K. E. & Varzandeh, M. H.(2013). Decision making on business issues with foresight perspective; an application of new hybrid MCDM model in shopping mall locating. Expert Systems with Applications, 40(17), 7111–7121.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 22 فروردین 1401
  • تاریخ بازنگری: 28 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 05 تیر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار