بررسی نقش تعدیل کنندگی عدم تقارن اطلاعاتی بر رابطه بین سیاستهای تقلیل دهنده مالیات و کیفیت سود در شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه حسابداری، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

2 استادیار، گروه حسابداری، واحد مسجدسلیمان، دانشگاه آزاد اسلامی، مسجدسلیمان، ایران.

3 استادیار، گروه حسابداری، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی،اهواز، ایران

4 استادیار، گروه آمار و ریاضی، واحد ایذه، دانشگاه آزاد اسلامی، ایذه، ایران.

چکیده

هدف: هدف این پژوهش بررسی نقش تعدیل‌کنندگی عدم تقارن اطلاعاتی بر رابطه بین سیاست‌های تقلیل دهنده مالیات و کیفیت سود می‌باشد.
روش: به منظور نیل به هدف پژوهش، نمونه‌ای مشتمل بر 120 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادر تهران، طی دوره زمانی 1389 لغایت 1398 (1200 سال-شرکت) انتخاب شد و فرضیه‌های پژوهش با استفاده از مدل‌های رگرسیونی چند متغیره آزمون شدند.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بین سیاست‌های تقلیل‌دهنده مالیات و کیفیت سود رابطه معکوس و معنادار وجود دارد و وجود عدم تقارن اطلاعاتی این رابطه را تشدید می‌کند.
نتیجه‌گیری: وجود انگیزه‌های مالیاتی در جهت کاهش دادن درآمد مشمول مالیات، کیفیت سود را تحت تاثیر قرار می‌دهد و در شرایط عدم تقارن اطلاعاتی، زمینه انجام اقدامات فرصت طلبانه مدیریت فراهم می‌گردد.
دانش افزایی: در شرایط عدم تقارن اطلاعاتی، ریسک کاهش سود مشمول مالیات از طریق اعمال سیاست‌های ‌تقلیل‌دهنده مالیات، افزایش می‌یاید، بنابراین کیفیت سود می‌تواند به عنوان عامل مهمی برای مدیریت ریسک در حوزه حسابداری مالیاتی قلمداد گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the moderating role of information asymmetry on the relationship between tax reducing policies and earnings quality in companies listed on the Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

  • Hadi shayesteh 1
  • Allahkaram salehi 2
  • Saeed nasiri 3
  • Mohammad Khodamoradi 4
1 Ph.D. Student, Accounting Department, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahwaz, Iran,
2 Assistant Prof, Department of Accounting, Masjed Soleiman Branch, Islamic Azad University, Masjed Soleiman, Iran,
3 Assistant Prof, Department of Accounting, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz Iran
4 Assistant Prof, Department of Statistics and Mathematics, Izeh Branch, Islamic Azad University, Izeh, Iran
چکیده [English]

Objective: The purpose of this study is to investigate the moderating role of information asymmetry on the relationship between tax reduction policies and earnings quality
Methods: In order to achieve the purpose, a sample consists of 120 listed companies on the Tehran Stock Exchange during 2010 to 2019 (1200 observations) was selected and the hypotheses were tested using multivariate regression models.
Results: Findings show that there is an inverse and significant relationship between tax reduction policies and earnings quality and the information asymmetry exacerbates this relationship.
Conclusion: The existence of tax incentives to reduce taxable income affects the earnings quality and provides platform of managerials opportunistic actions in the information asymmetry circumstance.
Originality/value: In the presence of information asymmetry, increases the risk of declining taxable profits through the application of tax-reducing policies, so earnings quality can be considered as an important factor for risk management in the field of tax accounting.

کلیدواژه‌ها [English]

  • tax avoidance
  • tax evasion
  • tax profit stability
  • profit quality
  • information asymmetry
ابراهیمی، سیدکاظم و احمدی مقدم، منصور (۱۳۹۵). بررسی رابطه بین مدیریت مالیاتی ومدیریت سود مبتنی‌بر اقلام تعهدی و مدیریت سود واقعی. فصلنامه سیاست‌های مالی واقتصادی، ۴(۱۳)،۷۷-۹۴.
ابراهیمی، محسن؛ وطن­پرست، محمدرضا؛ رضایی، فرزین و محمدی­نوده، فاضل (1400). عوامل اثرگذار بر سوگیری حسابرسان مالیاتی در قضاوت­های حرفه­ای ، بررسی های حسابداری و حسابرسی، 28(2)، 181-205.
اخترشناس، داریوش؛ احمدی­پاک، فرشته و بهشور، اسحاق (1401). تاثیر اختلاف سود حسابداری با درآمد مشمول مالیات بر کیفیت حسابرسی با تأکید بر نقش کیفیت سود، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 11(41)، 19-32.
بادآور نهندی، یونس و تقی زاده خانقاه (1397). تاثیر ارتباطات سیاسی بر سرمایه­گذاری بیشتر از حد و عملکرد شرکت. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 25(2)، 181-198.
بندریان، امیرعلی و موسوی، سید سعید (1399). بررسی رابطه بین برنامه­ریزی مالیاتی و هزینه‌های نمایندگی با تاکید بر نقش ارتباطات سیاسی در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه چشم انداز حسابداری و مدیریت، 3(30)، 96-113.
پرهیزگاری، سید وحیدرضا (1399). کاهش سهم مالیات در لایحه بودجه ۱۴۰۰ به کمترین میزان در دهه اخیر، گزارش تحلیلی مالیات، مسیر اقنصاد، رسانه تصمیم سازان اقتصاد ایران.
پورحیدری، امید و شفیعی همت آباد، حمیده (1392). بررسی تاثیر تغییر نرخ مالیاتی شرکت‌ها بر مدیریت سود: مورد مطالعه اصلاحیه قانون مالیات‌های سال 1380، پژوهش های کاربردی در گزارشگری مالی، 2(1)، 25-44.
پورحیدری، امید؛ فدوی، محمدحسن و امینی­نیا، میثم (1393). بررسی تاثیر اجتناب از پرداخت مالیات بر شفافیت گزارشگری مالی. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، 14(52)، 85-69.
ترابی جهرمی، کامران (1396). بررسی تاثیر مسئولیت اجتماعی بر تعهد حرفه‌ای و تقلب مالیاتی با در نظر گرفتن نقش قضاوت‌های اخلاقی حسابداران تجاری استان فارس. پنجمین کنفرانس بین المللی رویکرد‌های پژوهشی در علوم انسانی ومدیریت.
جهانشاد، آزیتا و محمدی پور، امید (1394). تاثیر ساختار مالکیت بر رابطه بین اجتناب مالیات و مدیریت سود واقعی، پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
حساس یگانه، یحیی و رضایی، شهروز (1397). بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی و هزینه‌های مدیریت مالیات شرکت با اجتناب و فرار مالیاتی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 15(58)، 27-58.
حسنی، محسن؛ زمانیان، محبوبه و رحیمی، زهرا (1395). ظرفیت‌های مالیاتی اقتصاد ایران؛ چالش‌ها و راهکارهای توسعه‌ای آن. معانت پژوهش، برنامه ریزی و امور بین الملل سازمان امور مالیاتی کشور.
خواجوی، شکراله و کیامهر، محمد (1394). بررسی رابطه کیفیت حسابرسی و اجتناب مالیاتی در شرکت‌های پذیرفته ­شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه پژوهشنامه مالیاتی، 23(26)، 108-87.    
خوشحال، فائزه و خوشحال، امین (1399). چالش­های حقوق شهروندی و مودیان مالیاتی، پژوهشنامه مالیات، 27(44)، 167-185.
رستمیان، فروغ؛  خدایی وله زا قرد؛ محمد و حیدر، مجتبی (1390). رابطه ویژگی‌های کیفیت سود و عملکرد. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 3(12)، 79-112.
زرگران یزد، هستی (1393). رابطه بین کیفیت سود و اختلاف مالیات تشخیصی و ابرازی، پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه تهران.
سپاسی، سحر و فتحی، زهرا (1394). تاثیر حاکمیت شرکتی بر سیاست تعهدی تقلیل­دهنده مالیاتی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری مدیریت، 8(25)، 59-49.
صدیقی، روح اله (1399). کیفیت حسابرس، مدیریت سود و اجتناب مالیاتی. تحقیقات حسابداری و حسابرسی. 12(46)، 169-186.
طهماسبی­خورنه، سعید و حیدری، بهناز (1400). بررسی رابطه متقابل گریز مالیاتی و بازده سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از سیستم معادلات هم‌زمان 3SLS ، حسابداری و منافع اجتماعی، 11(1)، 43-59.
عسکری، محمدرضا و عظیمی، نرگس (1397). رابطه بین کیفیت حاکمیت شرکتی، پاداش هیات مدیره و اجتناب مالیاتی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه مطالعات مدیریت و حسابداری، 4(1)، 179-191.
غزنوی قصونی، رضا؛ آهنگری، مهناز؛ وقفی؛ سید حسام و غزنوی، مهرداد (1397). بررسی رابطه بین مدیریت سود و میزان اجتناب از مالیات با ریسک سقوط قیمت سهام با در نظر گرفتن نقش قدرت مدیر عامل. پژوهش‌های نوین در حسابداری و حسابرسی، 2(1)، 134-111.
قادری، بهمن؛ دیدار، حمزه و کفعمی، مهدی (1398). بررسی رابطه بین هزینه­های سیاسی و شکاف مالیاتی. پژوهش­های تجربی حسابداری، 8 (32)، 161-193. 
محمدی اصل، نسرین؛ منصورفر، غلامرضا و شهبازی، کیومرث (1397). بررسی رفتار کیفیت سود در چرخه­های تجاری با استفاده از روش رگرسیونی انتقال ملایم پانلی. بررسی­های حسابداری و حسابرسی، 25(1)، 113-134.
مشایخی، بیتا و مصطفی دلدار (1395). ارتباط مدیریت مالیات و مدیریت سود در گروه‌های تجاری. دانش حسابداری، 7(26)، 33-56.
ملکیان، اسفندیار؛ سلمانی، رسول و شهسواری، معصومه (1395). مطالعه رابطه بین مالکیت دولتی و نهادی با مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت‌ها (شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران). دانش ‌سرمایه‌گذاری، 5 (17)، 55-74.
منصورفر، غلامرضا؛ غیور، فرزاد و عباسی مولان، بهزاد (1397). رابطه بین مالیات جسورانه و اهرم مالی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهشنامه مالیات، 26 (37): 197-173.
نوبخت، یونس و نوبخت، مریم (1400). تاثیر اجتناب از پرداخت مالیات بر معیارهای حسابداری و اقتصادی عملکرد شرکت: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه حسابداری و منافع اجتماعی، 11(2)، 42.-21.
Askari, M., & Azimi, N. (2018). Relationship between the quality of corporate governance, board remuneration and tax avoidance in companies listed on the Tehran Stock Exchange. Quarterly Journal of Management and Accounting Studies, 4(1), 191-179. (In Persian).
Akhtarshenas, D., Ahmadi Pak, F., Behshour, I. (2022). The effects of accounting earnings differences with taxable incomes on audit quality with Emphasis on the Role of earnings quality. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 11(41), 19-32. (In Persian).
Atwood, T., Drake, M. S., & Myers, L. A. (2010). Book-tax Conformity, Earnings Persistence and the Association Between Earnings and Future Cash flows. Journal of Accounting and Economics, 50(1), 111-125.
Badavar Nahandi, Y., Taghizadeh Khanqah, V. (2018). The Impact of Political Connections on Overinvestment and Firm Performance. Accounting and Auditing Review, 25(2), 181-198. (In Persian).
Bandarian, A., Mosavi, S. (2020). The Investigation of Relationship between Tax Planning and Agency Costs With Emphasis on Political Connections in Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting and Management Vision, 3(30), 96-113. (In Persian).
Benkraiem, R., Gaaya, S. & Lakhal, F. (2020). Cross-Country Evidence on Earnings Quality and Corporate Tax Avoidance: The Moderating Role of Legal Institutions. Economics Bulletin, AccessEcon, vol. 40(2), 1714-1726.
Bradshawa, M., Liao, G., & Ma, M. (2019). Agency costs and tax planning when the government is a major Shareholder. Journal of Accounting and Economics, 67(2-3), 255-277.
Callen, J., Khan, M., and Lu, H. (2012). Accounting quality, stock price delay, and future stock returns. Contemporary Accounting Research, 30(1), 269-295.
Cheng, C.A., Huang, H.H., Li, Y. & Stanfield, J., (2012). The effect of hedge fund activism on corporate tax avoidance. Account. Rev. 87 (5), 1493–1526.
Cook, K. A., Moser, W. J., & Omer, T. A. (2015). Tax Avoidance and Ex Ante Cost of Capital. Journal of Business Finance and Accounting, 44(7-8), 1109–1136.
Crabtree, A.D., Kubick, T, R. (2014). Corporate tax avoidance and the timeliness of annual earnings announcements, Review of Quantitative Finance and Accounting, 42, pp. 51–67
Dechow, P., Ge, W. & Schrand, C. (2010). Understanding earnings quality: A review of the proxies, their determinants and their consequences.  Journal of Accounting and Economics, 42, 21-61.
Desai, M. A. & Dharmapala, D. (2006). Corporate tax avoidance and high powered incentives. Journal of Financial Economics, 79, 145–179.
Ebrahimi, K. & Ahmadimoghadam, M. (2016). The Relationship between the Tax Management and Earnings Management Based on Accruals and Real Earnings Management. Quarterly journal of Fiscal and Economic Policies, 4 (13), 77-94. (In Persian)
Ebrahimi, M., Vatanparast, M., Rezaei, F. and Mohammadi Nodeh, F. (2021). Investigating the Factors Affecting the Bias of Tax Auditors in Professional Judgments, Accounting and Auditing Review, 28(2), 181-205. (In Persian).
Egbunike, CH, F. & Odum, A. (2018). Board leadership structure and earnings quality: Evidence from quoted. Asian Journal of Accounting Research, 3(1), 82-111.
Garbarino, C. (2011). Aggressive Tax Strategies and Corporate Tax Governance: An Institutional Approach. European Company and Financial Law Review, 8(3). doi: 10.1515/ecfr.2011.277
Ghaderi, B., Didar, H, & Kafami, M. (2019). Investigating the Relationship between Political Expenditures and the Tax Gap. Empirical Accounting Research, 8(32), 161-193. (In Persian).
Ghaznavi, R., Ahangri, M., Vaghfi, S.H. & Ghaznavi, M. (2018). Investigate The Relationship Between the Tax Avoidance and Earnings Management and Stock Price Crash Risk by Emphasizing Role of Powerful CEOs the Tax Avoidance and Earnings Management. Journal of New Researches in Accounting and Auditing, 2(1), 111-134. (In Persian).
Goh, B. W., Lee, J., Lim, C. Y., & Shevlin, T. J. (2016). The effect of corporate tax avoidance on the cost of equity. The Accounting Review, 91(6), 1647–1670.
Guenther, D. A., Matsunaga, S. R., & Williams, B. M. (2016). Is Tax Avoidance Related to Firm Risk? The Accounting Review, 92 (1), 115–136.
Jahanshad, Azita and Mohammadipour, Omid (2015). The Impact of Ownership Structure on the Relationship between Tax Avoidance and Real Profit Management, M.Sc. Thesis, Islamic Azad University, Central Tehran Branch. (In Persian).
Hasan, M.M., Lobo G. J. & Qiu, B. (2021). Organizational capital, corporate tax avoidance, and firm value. Journal of Corporate Finance, 70. doi.org/10.1016/j.jcorpfin.2021.102050.
Hassani, M; Zamanian, M, Rahimi, Z (2015). Tax capacities of Iran's economy; Challenges and development strategies. Deputy Director of Research, Planning and International Affairs of the Tax Administration of the country. (In Persian)
Hasas Yeghaneh, Y. and Rezaei, S. (2018).  A Model for Impact of Corporate Social responsibility and Tax Management costs on Avoidance and Tax Evasion. Empirical Studies in Financial Accounting, 15(58), 27-58. (In Persian).
Hosseinzadeh, A., Hajiha, Z, Mousavi Shiri, SM & Nikomram, H. (2020). Investigating the Convergence of Reflective and Combined Criteria of Profit Quality in Reaction to Managers' Motivational Components. Management Accounting, 13(45), 91-106. (In Persian)
Hutchens, M., & Rego, S. O. (2015). Tax Risk and the Cost of Equity Capital. Working paper, Indiana University Income Numbers. Journal of Accounting Research, 6, 53-74.
Kanagaretnam, K., Lee, J., Lim, C.Y., & Lobo, G, J. (2018). Societal Trust and Corporate Tax Avoidance. Review of Accounting Studies, 23, 1588-1628. 
Karami, G., Firooznia, A. & Kalhornia, H. (2020). The importance of quality internal information environment in tax avoidance, Quarterly Journal of Financial Accounting and Auditing Research, 12(45), 47-79. (In Persian)
Khajavi, Sh. & Kiamehr, M. (2015). Investigating the Relationship between Audit Quality and Tax Avoidance in Companies Listed in Tehran Stock Exchange. Journal of Tax Research, 26, 87-108. (In Persian).
Khoshhal, F. & Khoshhal, A. (2020). Challenges for Citizenship Rights and Taxpayers. Journal of Tax Research, 27 (44), 167-185. (In Persian).
Kim, J., Li, Y. and Zhang, L. (2011). Corporate Tax Avoidance and Stock Price Crash Risk: Firm-Level Analysis, Journal of Financial Economics, 100(3), 639-662
Kothari, S.P., Leone, A., Wasley, C. (2005). Performance matched discretionary accrual measures. Journal of Accounting and Econonomics, 39 (1): 163–197.
Lanis, R, & G. Richardson. (2011). the effect of board of director composition on corporate tax aggressiveness. Journal of Accounting and Public Policy. 30 (1), 50-70.
Lanis, R. Richardson, G. (2013). Corporate Social responsibility and tax aggressiveness: a test of legitimacy theory. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 26(1), 75-100.
Leuz, C., Nanda, D. and Wysocki, P. (2003). Earning Management and Investor Protection: an International Comparison. Journal of Financial Economics, 69, 505-527.
Malekian, E., Salmani, R. & Shahsavari, M. (2016).  Study of the relationship between governmental and institutional ownership with corporate social responsibility (Companies listed on the Tehran Stock Exchange). Journal of Investment Knowledge, 5(17), 55-74. (In Persian)
Mansourfar, G.; Ghayyur, F. & Abbasi Molan, B. (2018). The Relationship between Tax Aggressiveness and Financial Leverage of Companies Listed in Tehran Stock Exchange. Tax Research Journal, 26 (37), 173-197. (In Persian).
Mashayekhi, B. & Deldar, M. (2016).  Tax Management and Earnings Management in Business Groups, Journal of Accounting Knowledge, 7(26): 33-56. doi: 10.22103/JAK.2016.153. (In Persian).
McGuire, Sean T., Neuman, Stevanie S. & Omer, Thomas C. (2013). Sustainable Tax Strategies and Earnings Persistence. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1950378doi:10.2139/ssrn.195038.
Mohammadi Asl, N, Mansourfar, Gh, & Shahbazi, K. (2018). Investigation of profit quality behavior in business cycles using mild panel regression method. Accounting and Auditing Reviews, 25 (1), 113-134. (In Persian).
Nebus, J. (2019). Will tax reforms alone solve the tax avoidance and tax haven problems? Journal of International Business Policy, 2(3), 258–271.
Nobakht, Y., Nobakht, M. (2021). The Impact of Avoiding Tax on Accounting and Economic Firm Performance Criteria: Evidence from Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting and Social Interests, 11(2), 21-429. (In Persian).
Pais, C., Dias, C.A. (2022). The implications of book-tax conformity and tax change for the earnings management of Portuguese micro firms, Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, Volume 46, https://doi.org/10.1016/j.intaccaudtax.2022.100448 .
Parhizgari, Seyed Vahidreza (2020). Reducing the share of taxes in the 1400 budget bill to the lowest level in the last decade, tax analysis report, economic path, media of Iranian economic decision makers. (In Persian).
Pourheidari, O; Fadavi, M. & Aminiya, M. (2014). Investigating the effect of tax avoidance on financial reporting transparency. Journal of Economic Research, 14 (52), 69-85. (In Persian).
Pourhaidari, O. and Shafiei Hemmatabad, H. (2013). The Impact of Corporate Tax Rate Change for Earnings Management: The Case Study Reform Taxation Act in 2001, Journal of Applied Reaserch in Financial Repoting, 2(1), 25-44. (In Persian).
Rego, S. & Wilson, R. (2012). Equity risk and corporate tax aggressiveness. Journal of Accounting Research, 50(3), 775–810.
Rostamian, F., Khodaei valeh zaghard, M. & Haidar, M. (2011). The relationship between profit quality characteristics and performance. Financial accounting and auditing research, 3(12), 79-112. (In Persian).
Seddighi, R. (2020). Auditor Quality, Earning Management and Tax Avoidance. Accounting and Auditing Research, 12(46), 169-186 .doi: 10.22034/iaar.2020.112787. (In Persian).
Schipper, K. (1989). Earnings management. Accounting Horizons, 3, 91-106.
Sepasi, S, & Fathi, Z. (2015). The Impact of Corporate Governance on the Tax Reduction Accrual Policy of Companies Listed on the Tehran Stock Exchange. Management Accounting, 8(25), 49-59. (In Persian).
Tahmasebi khorneh, S., Heydar, B. (2021). An investigation of the Interaction Relationship between Tax Avoidance and Stock Returns Using the Simultaneous Equation Method (3SLS). Journal of Accounting and Social Interests, 11(1), 43-59. (In Persian).
Torabi Jahromi, K (2017). Investigating the Impact of Social Responsibility on Professional Commitment and Tax Fraud by Considering the Role of Ethical Judgments of Commercial Accountants in Fars Province. Fifth International Conference on Research Approaches in Humanities and Management. (In Persian).
Wilson, R.J. (2009). An Examination of Corporate Tax Shelter Participants. The Accounting Review, 84, 969-999.
Yu, X., Yao, Y., Zheng, H. & Zhang, l. (2019). The role of political connection on overinvestment of Chinese energy firms. Energy Economics, https://doi.org/10.1016/j.eneco.2019.104516.
Zargaran Yazd, H. (2013). The Relationship between Earnings Quality and Book-Tax Difference, M.Sc. Thesis, University of Tehran. (In Persian)